Als we praten over papegaaienevenementen moeten we bedenken dat we onderscheid moeten maken tussen evenementen, de achtergronden en de doelstellingen. Daarnaast is het belangrijk om te weten of het gaat om een binnen- of om een buitenevenement en de omstandigheden.
Vogelmarkten waar handelaren/kwekers vogels bij elkaar brengen voor de verkoop behoren tot de evenementen waar we alle mogelijke besmettelijke ziektes kunnen verwachten.
Het zijn ook vrijwel altijd binnenevenementen waarbij de risico’s nog groter zijn.
Op tentoonstellingen zoals door vogelverenigingen worden georganiseerd worden vogels van de leden/kwekers bij elkaar gebracht. Het gaat daarbij om eigen “vogels” en deze vogels hebben normaal gesproken een vaste voetring.
Deze evenementen zijn niet “veilig” omdat veel kwekers onderdeel uit maken van de ”handel” en kopen/verkopen vogels op vogelmarkten zonder dat er sprake is van een serieuze aankoopcontrole, testen en quarantaine.
Deze evenementen zijn dan ook niet veilig. Bovendien zijn deze evenementen ook altijd binnen.
Vogelmarkten en tentoonstellingen kunnen we niet beschouwen als vogel vriendelijke evenementen. Het is dan ook niet voor de hand liggend om deze evenementen te bezoeken en daar gezelschapsvogels mee naar toe te nemen.
Papegaaien en Parkietendag is.m. Stichting Papegaai
Jaarlijkse wordt door de Adviespraktijk voor Vogels in samenwerking met Stichting Papegaai een papegaaien/parkieten wandeling/picknick georganiseerd. Dit is een evenement waarbij eigenaren van gezelschapsvogels bij elkaar komen. Het kan gaan om een buitenevenement waarbij de zon en de wind zorgen voor een gezonde omgeving.
Ook wordt al meerdere jaren in juni een papegaaien/parkietendag georganiseerd in de Orchideeënhoeve in Luttelgeest. Dit is een bijzonder binnenevenement. Het gaat om kassen waarbij het gaat om een goede ventilatie en waarbij de luchtvochtigheid hoog is. Deze omstandigheden maken dat de kans op overmatig stofvorming laag is. Bovendien zijn het zeer grote binnenverblijven . zowel kijkend naar de oppervlakte als kijkend naar de hoogte van de ruimtes. Deze omstandigheden maken de Orchideeënhoeve tot een gunstige en veilige accommodatie.
Het ligt voor de hand om evenementen die worden georganiseerd door de Adviespraktijk voor Vogels en Stichting Papegaai vallen als papegaai/parkiet vriendelijke evenement te beschouwen.
Besmettelijke ziektes
Als we praten over de risico’s van besmettelijke ziektes zijn er vaak grote misverstanden over het begrip besmettelijkheid en worden de risico’s veelal sterk overdreven.
Als het gaat om besmettelijke ziektes is het goed om zich te realiseren dat het bij een besmettelijke ziekte niet betekent dat elk mens of elk dier ziek wordt danwel dood gaat.
Bij besmettelijke ziektes zijn er altijd dieren/mensen die, ondanks contact met de bacterie, de parasiet of het virus, geen ziekteverschijnselen ontwikkelen. Het gaat hierbij veelal om de (grote) meerderheid. Het bekendste voorbeeld is het griepvirus bij de mens. Griep wordt veroorzaakt door een influenzavirus. Bij de mens zijn er weinig ziektes zo besmettelijk als de jaarlijkse griepepidemie
Als er tijdens een griepuitbraak 15% van de mensen ziekteverschijnselen gaat vertonen is er sprake van een grote epidemie. Van deze 15% kan een klein percentage zelfs door het griepvirus overlijden. Het betekent tegelijkertijd dat 85% van de mensen blijkbaar geen of nauwelijks verschijnselen vertonen.
Als we bedenken dat influenzavirus infecties als zeer besmettelijk moeten worden beschouwd is het opmerkelijk en geruststellend dat uiteindelijk slechts een kleine minderheid ziek wordt terwijl 100% in contact komt met het virus.
Wat bepaald de mate van besmettelijkheid en de mate waarin een besmettelijke ziekte een kans krijgt:
– De mate waarin het dier/de mens kwetsbaar is voor de besmettelijke ziekte. Er is sprake van een verschil in weerstand tussen dieren/mensen. Dit verschil kan een erfelijke achtergrond hebben. Het gaat daarbij om “Survival of the fittest”.
– De mate van de besmettelijkheid wordt bepaald door de manier waarop het virus wordt overgedragen. Bij het griepvirus wordt bij hoesten een wolk met virus in de omgeving verspreidt waarbij het virus kan worden ingeademd. Het HiV/AIDS virus wordt overgebracht via direct (seksueel) contact waarbij het vooral gaat om contact via wondjes of via een bloedtransfusie. Het influenza/griepvirus is daardoor veel besmettelijker dan het HiV/AIDS virus.
– De mate waarin het virus in staat is om ziekteverschijnselen te veroorzaken. Dat wordt de pathogeniciteit genoemd. Het ene virus is “gemener” dan het andere. Elk jaar hebben we te maken met een andere influenza variant. De Spaanse griep heeft destijds miljoenen mensen het leven gekost.
– De mate waarin een virus in de omgeving kan blijven circuleren. Virussen zijn afhankelijk van levende cellen om zich te kunnen vermenigvuldigen. Sommige virussen kunnen in de omgeving, buiten het dier/de mens een periode in leven blijven.
– De mate waarin er problemen zijn ten aanzien van een verminderde conditie, stress en andere ongunstige omgevingsfactoren.
– De mate wordt mede bepaald door een verschil in gevoeligheid tussen verschillende leeftijden. Talloze ziektes krijgen wel een kans bij jonge dieren/mensen waarbij de volwassen dieren/mensen geen risico lopen. Daarbij kunnen de volwassen dieren/mensen wel als verspreider/drager fungeren. Snavel- en Veerrotziekte speelt vooral als probleem bij jonge, opgroeiende papegaaien/parkieten.
Kijken we naar het Circovirus, als veroorzaker van PBFD = Snavel– en Veerrotziekte, dan zien we dat allerlei factoren een rol spelen bij de mate van de besmettelijkheid.
Er zijn grote verschillen tussen verschillende soorten en binnen een soort tussen de verschillende individuen. Er is duidelijk sprake van een extra gevoeligheid bij jonge vogels.
Mijn ervaringen met PBFD binnen kweekbestanden laten zien dat de besmettelijkheid in alle opzichten meevalt. In de praktijk zijn er duidelijke verschillen tussen bestanden waarbij de vogels volledig binnen worden gehuisvest ten opzichte van bestanden waarbij de vogels beschikken over buitenvolières.
Binnen besmette bestanden, waarbij er 7 dagen per week al dan niet intensief contact is tussen de vogels, is uiteindelijk het percentage besmette/zieke vogels. Het is geen uitzondering dat jonge vogels verschijnselen vertonen en zelfs dood gaan aan het Circovirus waarbij de ouders negatief zijn en blijven. De jongen zijn dan besmet door andere vogels in het bestand. Opmerkelijk is dat zich bij de ouders, ondanks intensief contact, geen ziekveterverschijnselen ontwikkelen en dat deze ook geen drager hoeven te worden van het Circovirus.
Het is mogelijk om het Circovirus in de omgeving, in het stof , aan te tonen middels een PCR-test.
We moeten ons daarbij realiseren dat bij het PCR-onderzoek wordt aangetoond dat er virus DNA in de omgeving aanwezig is. Dat wil nog niet zeggen dat er “besmettelijk virus” wordt gevonden. Het kan gaan om dood virus. Sperma kan middels DNA onderzoek nog na langere tijd worden aangetoond. Dat wil niet zeggen dat dergelijk “oud” sperma nog vruchtbaar zou zijn.
Als het besmette stof een belangrijke rol speelt bij de verspreiding van de ziekte, dan zou verwacht mogen worden dat er massaal sprake is van zieke vogels en sterfte.
Dat blijkt in de dagelijkse praktijk binnen de Adviespraktijk voor Vogels niet het geval te zijn!!
We moeten op basis van deskundigheid en met gezond verstand op deze problematiek inspelen.
Het is wat mij betreft dan ook jammer dat er paniekverhalen worden gelanceerd waar niemand beter van wordt.
De problematiek van besmettelijke virusziektes kan worden vergeleken met het voorkomen van het Herpesvirus, het Adenovirus en het Circovirus binnen de postduivensport.
Geen enkele postduivenliefhebber kan voorkomen dat het duivenhok tijdens het vliegseizoen besmet wordt door deze virussen. Postduiven worden met duizenden, in een stress situatie met overbevolking, in auto’s naar Frankrijk vervoerd. Duiven van verschillende liefhebbers drinken uit dezelfde drinkgoot en eten vaak van de vloer in de vervoersmanden.. Voor deze virusziektes zijn geen medicijnen en geen entstoffen beschikbaar. Bij serieuze postduivenliefhebbers, die zich houden aan de adviezen ten aanzien van het complete management, krijgen deze virusziektes geen kans om problemen te veroorzaken.
Wat dat betreft kan de avicultuur van papegaaien/parkieten nog veel leren van de avicultuur van postduiven.
Vanzelfsprekend is elke papegaai/parkiet die ziek wordt en dood gaat door het Snavel- en Veerrotziekte een probleem.
Het is extra triest om het mee te maken bij jonge papegaaien/parkieten,die als gezelschapsvogels worden gehouden omdat dergelijke vogels/eigenaren rechtstreeks slachtoffer zijn van de handel en wandel van dierenwinkels/handelaren/kwekers..
Problemen voorkomen is altijd het belangrijkste.
We kunnen de verspreiding van besmettelijke virusziektes vrijwel volledig voorkomen door:
– Aankoop via een vertrouwd adres, in overleg met een vogeldierenarts.
– Aankoopcontrole en quarantaine.
– Betrouwbare voeding waarbij vogeldierenartsen wereldwijd goede ervaringen hebben met de voedingen van Harrison’s Bird Foods.
– Vogelvriendelijke huisvesting waarbij vogels, zo vaak mogelijk naar buiten kunnen omdat zonlicht een belangrijke factor is ten aanzien van gezondheid en welzijn.
-Klimaatbeheersing in binnenverblijven omdat papegaaien/parkieten niet beschouwd moeten worden als “winterhard”.
– Verminderen van de stress door het goed omgaan met en het opvoeden van papegaaien waardoor er minder ongezonde stress/onzekerheid is.
– Overbevolking voorkomen en geen vogels bij elkaar plaatsen als het “niet klikt”.
– Vogelmarkten verbieden, zie ok www.stichtingpapegaai.nl
Door de auteur wordt het verkopen van vogels, vanuit een bestand waarbij de kweker weet dat het bestand besmet is met een besmettelijke (virus) ziekte, als crimineel/asociaal gedrag beschouwd..
De verkoper is volledig verantwoordelijk voor de gevolgen
Conclusies:
– Het risico voor de verspreiding van besmettelijke ziektes is geen reden om papegaaien/parkieten vriendelijke buitenevenementen te organiseren.
– Vanzelfsprekend blijft het de individuele keuze van de eigenaar om aan een dergelijk evenement mee te doen. Bij het bezoeken van een papegaaien/parkietenvriendelijk evenement kan daarbij kan het risico worden afgewogen van een uur autorijden en betrokken raken bij een (dodelijk) verkeersongeluk tegen het risico van het oplopen van een besmettelijke ziekte.
Hetzelfde is van toepassing op verjaardagen, kinderpartijtjes, schoolreisjes, vakanties enz. Ook mensen/kinderen kunnen allerlei besmettelijke ziektes oplopen. Tuberculosis is daarvan een actueel voorbeeld.
Het betekent niet dat mensen om die reden niet meer met het openbaar vervoer moeten reizen en vooral niet meer naar een café, disco. moeten gaan of het vliegtuig nemen naar een vakantiebestemming omdat er zeker risico’s aan verbonden zijn.
Vanzelfsprekend is het al helemaal onverstandig om te gaan zitten in de wachtkamer bij de huisarts of een ziekenhuis te bezoeken vanwege het risico om een besmettelijke ziekte op te lopen.
Mensen die er voor kiezen om deze risico’s in alle opzichten willen vermijden hebben daarvoor altijd een goed argument. De uiteindelijke consequenties van deze keuze wordt dan niet afgewogen tegen het risico.
Het maken van een risicoanalyse is niet eenvoudig en is een vak apart. Kennis/deskundigheid, ervaring in combinatie met een dosis ”gezond verstand” zijn daarbij de elementen die noodzakelijk zijn voor het maken van een keuze.
Het is aan degene die een dergelijk evenement organiseert om daar zorgvuldig mee om te gaan.
Het is aan iedereen om zich te realiseren dat niemand garanties kan geven en mensen die garanties willen in het leven maken het zichzelf en anderen onmogelijk.
Mensen die andere mensen via internet/clubs verketteren en het schandalig vinden dat er papegaaien/parkieten vriendelijke evenementen worden georganiseerd komen wat mij betreft van een planeet waar mensen wonen die last hebben van smetvrees en dus niet op bezoek gaan bij anderen , geen gasten willen ontvangen en elke keer de kraan of de deurknop ontsmetten nadat deze is aangeraakt.
Angst is in veel situaties een slechte raadgever en toegeven aan angst heeft ernstige negatieve gevolgen. Vanzelfsprekend is inspelen op angst zeer populair waarbij het zelden gaat om een afweging of argumenten. Inspelen op angst heeft negatieve consequenties.
Opmerkelijk en triest daarbij is dat mensen allerlei meningen hebben waarbij het niet gaat om argumenten, deskundigheid/ervaring en gezond verstand.
Dat maakt dat de belangen en het welzijn van de vogels ondergeschikt zijn aan andere belangen.
Het wordt steeds meer onderkend als een nadeel van internet/clubs/forums.
Iedereen kan zijn negatieve mening ventileren en de grootste onzin wordt vervolgens door andere mensen overgenomen en gaat een eigen leven leiden.
Argumenten gebaseerd op feiten of deskundigheid spelen daarbij geen rol en deskundigen worden niet beschouwd als medestanders maar als tegenstanders.
- Tagged: papegaaienziekte, vogelmarkt

Drs. Jan Hooimeijer
Vanaf 1 januari 2014 heeft Drs. Jan Hooimeijer zijn werkzaamheden voortgezet als gecertificeerd papegaaiengedrags- therapeut en als deskundige op het gebied van de vogelgeneeskunde.
Lees hier meer...