Donderdagmorgen 12 maart (2015) lag er op de stationsweg een kat tegen de stoeprand met trappelende pootjes. Er kwam bloed uit de neus.

Door mij is aan de andere kant van de weg gestopt en heb meteen de dierenambulance gebeld. Tijdens het telefoongesprek blies de kat de laatste adem uit.

Om dat mee te maken was een uitermate vervelende ervaring waarbij triestheid werd afgewisseld met boosheid.

Door medewerkers van de gemeente is de kat opgehaald en het signalement wordt doorgegeven aan Amivedi zodat op die manier de eigenaar er achter kan komen dat de kat is doodgereden.

Duidelijk is dat het ging om een aangereden kat waarbij de chauffeur van de auto was doorgereden. Mogelijk heeft de chauffeur het niet in de gaten gehad. Het is ook bij een dergelijk ongeval strafbaar om door te rijden omdat de chauffeur verplicht is om te zorgen dat er zorg wordt verleend aan de aangereden kat. Dat geldt overigens ook bij het aanrijden van een wild dier zoals een konijn , een ree of een wilde eend.

Het is vanzelfsprekend sneu dat de kat als huisdier op deze manier moet doodgaan. Het is wel meer dan alleen maar sneu. Doodgereden worden in het verkeer is een veel voorkomende doodsoorzaak van katten die als huisdier worden gehouden. Dat is bekend bij dierenartsen en het is bekend bij katteneigenaren.

Verantwoordelijkheid

Wet Dieren geeft aan:

Artikel 1.4 Algemene zorgplicht
1. Een ieder neemt voldoende zorg in acht voor dieren.
2. De zorg, bedoeld in het eerste lid, houdt in ieder geval in dat een ieder die weet of redelijkerwijs kan vermoeden dat door zijn handelen of nalaten nadelige gevolgen voor dieren worden veroorzaakt, verplicht is dergelijk handelen achterwege te laten voor zover zulks in redelijkheid kan worden gevergd, dan wel alle maatregelen te nemen die redelijkerwijs van hem kunnen worden gevergd teneinde die gevolgen te voorkomen of, voor zover die gevolgen niet kunnen worden voorkomen, deze zoveel mogelijk te beperken of ongedaan te maken.
8. Het is houders van dieren verboden aan deze dieren de nodige verzorging te onthouden.

Dat een kat als huisdier wordt doodgereden is niet de schuld en de verantwoordelijkheid van een automobilist. Het is uitsluitend de schuld en de verantwoordelijkheid van de eigenaar van de kat als deze willens en weten wordt losgelaten.

Er zijn goede argumenten om aan te geven dat de eigenaar van de doodgereden kat een proces verbaal zou moeten krijgen vanwege verwaarlozing en dood door schuld.

In een groot deel van de gevallen is en blijft de eigenaar onbekend.

Het is niet, zoals bij honden, dat er een wettelijke verplichting is om er voor te zorgen dat er bij de kat een transponder wordt geplaatst waardoor de eigenaar van de kat altijd is te achterhalen.

Dat de identiteit van huiskatten niet achterhaald kan worden is een groot probleem. Als de kat na het ongeval niet was doodgegaan en door de dierenambulance naar een dierenarts was gebracht zou de kat alle noodzakelijke medische zorg hebben gekregen.

De kat wordt opgenomen in speciale opname kooien, er worden röntgenfoto’s gemaakt, eventueel geopereerd aan een gebroken poot of (inwendige) bloedingen, de kat krijgt medicijnen enz.

De eigenaar is onbekend en krijgt dus geen rekening. De vraag is wie er voor de kosten moet opdraaien.

De klos

De dierenarts mag hopen dat er via de gemeente of de dierenbescherming een regeling is zodat een deel van de kosten worden vergoed. Dat is niet altijd goed geregeld zodat dierenartsen meer of minder de klos zijn omdat een katteneigenaar de kat heeft laten loslopen en vervolgens niet traceerbaar is.

Wat als de chauffeur van de auto schrikt van de overstekende kat en tegen een boom terecht komt, of nog erger een fietser raakt die vervolgens levenslang gehandicapt is of erger?

De eigenaar van de kat is volledig aansprakelijk voor de schade die door de kat is veroorzaakt. De eigenaar van de kat is onbekend. Wie moet er voor de kosten opdraaien?

Het blijft een merkwaardige situatie dat katteneigenaren weglopen voor de verantwoordelijkheid die wettelijk is vastgelegd ten aanzien van het welzijn en de gezondheid van het huisdier maar ook ten aanzien van de aansprakelijkheid bij schade.

Het is zeer opmerkelijk dat katteneigenaren er voor kiezen om niet traceerbaar te zijn en er mee weg komen als een kat schade berokkend Schade en kosten waar de katteneigenaar volledig voor verantwoordelijk is.

In de wet wordt geen onderscheid gemaakt tussen honden en katten als het gaat om de verantwoordelijkheid van de eigenaar ten aanzien van de gezondheid en het welzijn of ten aanzien van de aansprakelijkheid bij schade, die wordt veroorzaakt door het huisdier,

Overal vinden we het normaal dat er een verbod is op het laten loslopen van honden. Dit geldt in de stad, in parken en vanzelfsprekend in natuurgebieden. Als een hond in de natuur een jonge ree zou doodmaken wordt er schande van gesproken en krijgt de hondeneigenaar een proces verbaal.

Honden

Als een kat een mus of een braamsluiper vangt en doodmaakt is de eigenaar van de kat daar verantwoordelijk voor en zou het voor de hand liggend zijn dat de eigenaar een proces verbaal krijgt. Het gaat namelijk om vogels die wettelijk beschermd zijn. Als de eigenaar dezelfde vogel zou vangen en doodmaken en zelfs als de vogel in een kooitje wordt opgesloten , krijgt de eigenaar namelijk ook een proces verbaal.

Het is verboden om honden via een hondenluik domweg te laten loslopen waarbij de hond in andermans tuin gaten gaat graven of ontlasting achterlaat in de zandbak van de kinderen of in de rozentuin.

Als honden ’s nachts op straat of in de tuin van de buren met elkaar gaan vechten, waarbij het geblaf en gebrom de hele straat wakker maakt, is er alle reden om de politie te bellen zodat de eigenaren van de honden worden achterhaald. Dat vindt iedereen heel vanzelfsprekend en dat geldt ook voor katteneigenaren die de politie bellen als de hond van de buren de kat de boom in jaagt of dood bijt.

Katteneigenaren vinden het vervolgens heel normaal dat katten ‘s nachts met elkaar vechten en overlast bezorgen. Dierenartsen zien voortdurend katten om te behandelen vanwege bijtwonden en abcessen als gevolg van vechtpartijen tussen rivaliserende katten in de buurt.

Het is de wettelijke verantwoordelijkheid van de eigenaar om dit te voorkomen.

Dat loslopende katten ook verantwoordelijk zijn voor besmettelijke ziektes waar kleine kinderen en zwangere vrouwen ziek van kunnen worden wordt ook op de koop toegenomen.

Kortom, katteneigenaren die willens en wetens katten laten loslopen onder het mom dat dit vanzelfsprekend is, omdat het nu eenmaal een kat is, maken een grote denkfout.

Volgens de wet is het om meerdere reden verboden. De belangrijkste reden is dat katteneigenaren zich op deze manier onttrekken aan de verantwoordelijkheid en de zorgplicht om de gezondheid en het welzijn van het dier te waarborgen..

Het is dan ook meer dan verbazingwekkend dat het niet bij wet is verboden om kattenluikjes te verkopen, te kopen en te gebruiken die het mogelijk maken dat katten in de omgeving en in de natuur loslopen, overlast bezorgen, wettelijk beschermde dieren doodmaken, onderling gaan vechten en te worden doodgereden in het verkeer.

Je mag verwachten dat de eigenaar van een huisdier er alles aan doet om te voorkomen dat het huisdier wordt doodgereden.

Echte kattenliefhebbers bouwen een grote ren in de tuin zodat de kat de gelegenheid heeft om buiten te komen maar dan wel beschermd en op het eigen terrein.

Briefjes aan de lantaarnpaal

De bekende briefjes aan lantaarnpalen, waarbij katteneigenaren laten weten de verdwenen kat de missen

De bekende briefjes aan lantaarnpalen, waarbij katteneigenaren laten weten de verdwenen kat te missen, zijn op zijn minst opmerkelijk als we bedenken dat dezelfde eigenaar er verantwoordelijk voor is dat de kat is verdwenen en vermoedelijk is doodgereden in het verkeer.

Vervolgens schaft de kattenliefhebber weer een nieuwe kat aan en begint de ellende weer opnieuw zonder dat er geleerd is van de fouten die zijn gemaakt.

De problematiek van “de loslopende kat” is een opmerkelijk en zelfs bizar taboe in Nederland als het gaat om het welzijn van dieren en de verantwoordelijkheid van de eigenaar.

Dierenarts

Er zullen altijd mensen zijn die denken dat dit verhaal is geschreven door iemand die wel een hekel zal hebben aan katten.

Ik heb er voor gekozen om dierenarts te worden toen ik 8 – 9 jaar oud was.

Ik ben dierenarts geworden om op te komen voor de belangen , de gezondheid en het welzijn van dieren.

Er zijn geen dieren waar ik een hekel aan heb en dus ook zeker niet aan katten.

Als dierenarts wordt in deze kwestie nadrukkelijk opgekomen voor de belangen en de rechten van de kat als gezelschapsdier en voor de belangen en de rechten van (beschermde) wilde dieren.

Het is opmerkelijk dat organisaties zoals de dierenbescherming op dit punt de rechten en de belangen van de kat negeren. Hetzelfde kan gezegd worden van de Partij voor de Dieren.

Van organisaties zoals Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Wereld natuur Fonds en de De Vogelbescherming zou verwacht mogen worden dat deze de problematiek serieus nemen vanwege de schadelijke gevolgen van loslopende katten in Nederlandse natuurgebieden.

Het blijkt nog altijd een groot taboe om deze problematiek op de agenda te willen zetten. Opmerkelijk is dat er in discussies altijd katteneigenaren zijn die suggereren dat ik een hekel heb aan katten.

In dergelijke situaties zijn er twee bekende spreekwoorden van toepassing:

“De kat in het nauw maakt rare sprongen ” en “De aanval is de beste verdediging”

Als mensen geen goede argumenten hebben is de bekende strategie om vanuit de verdediging in de aanval te gaan, zonder de intenties en de argumenten serieus te nemen en zonder in discussie te willen gaan.

Een oud gezegde dat past in een situatie dat mensen de waarheid niet willen horen is:  “Don’t kill the messenger”.

Lees hier in PDF het artikel ‘de loslopende en verwilderde kat in Nederland: een hardnekkig en bizar taboe’ (2018).