Welzijn, Gedrag, Management en Preventie van problemen
Er was in de periode 1990-1995 nog een groepje van 3 Spix Ara’s in de natuur.
Voor zover bekend zijn 2 van deze 3 uiteindelijk slachtoffer geworden van stroperij en bleef er nog 1 Spix Ara over. Deze Ara is gedurende jaren gevolgd in de natuur en leefde samen met een groep dwergara’s.
In 2000 is ook deze laatste Spix Ara verdwenen waardoor deze soort officieel als uitgestorven werd beschouwd. Een soort is officieel uitgestorven als er geen levende dieren meer in de natuur voorkomen. De belangrijkste redenen van het uitsterven van deze soort zijn het verlies van een goede leefomgeving maar bij deze soort die altijd al kwetsbaar was is een belangrijke reden ook de stroperij vanwege de vraag vanuit de avicultuur.
Deze vraag kwam niet van de doorsnee papegaaienkweker maar van een elitair gezelschap dat zich kan permitteren om tienduizenden dollars te betalen voor een illegale, zeldzame soort.
Op deze manier zijn er nu Spix Ara’s in gevangenschap in exclusieve papegaaienbestanden. Bekend is een groot bestand in Thailand en er is een kweekbestand in het Midden-Oosten.
Dus dankzij de handel in deze zeldzame soort is er nu nog een populatie van Spix Ara’s in gevangenschap. Naar schatting zijn er ongeveer 100 vogels in gevangenschap. Er is een internationaal project opgestart om de soort te behouden in gevangenschap waarbij onder andere de gegevens worden vastgelegd om te komen tot verantwoorde kweek om zo veel mogelijk inteelt te voorkomen. Uiteindelijke bedoeling is om te komen tot een herintroductie van de Spix Ara in Brazilië.
Het was dan ook verbazingwekkend dat er in 2002 een Spix Ara, met de naam Presley, bleek te zijn die al tientallen jaren als gezelschapsvogel werd gehouden. Dat werd plotseling wereldnieuws. Het was illegaal om deze vogel als uitgestorven vogel te houden en de ara is opgevangen en behandeld en vervolgens naar Brazilië gegaan om een bijdrage te leveren aan de kweek van Spix Ara’s in gevangenschap.
Spix Ara ‘Presley’
Dat was belangrijk omdat er binnen de groep Spix Ara’s in gevangenschap uiteindelijk maar een klein aantal volwassen vogels als basis fungeerde waardoor de genetische variatie minder groot is dan wenselijk. Met Presley, een authentieke wilde Ara was er de mogelijkheid voor ”bloedververversing”. Een oorspronkelijk wilde Ara beschikt over de grote variatie aan erfelijke eigenschappen die noodzakelijk zijn om als individu en als soort te overleven in de natuur.
Dat was heel gunstig voor het kweekprogramma. Presley bleek een man. Er was een pop waar het goed mee klikte en er zijn eieren gelegd. Helaas bleken de eieren altijd onbevrucht zodat Presley geen nakomelingen heeft gekregen. Presley is volgens de berichten redelijk onverwacht dood gegaan op woensdag 2 juli. Kijkend naar de foto met o.a. afwijkende snavel en de voorgeschiedenis kunnen we er vanuit gaan dat Presley uiteindelijk is doodgegaan aan de gevolgen van de voedingsfouten gedurende zijn leven in gevangenschap als gezelschapsvogel.
Dat maakt het tot een uitermate triest verhaal waarbij de hebzucht van de mens. In dit geval ook specifiek de hebzucht van degene die het zich konden permitteren om deze zeldzame en bedreigde soort te kopen die via stropers en handelaren te koop werden aangeboden.
Presley leeft in ieder geval voort in de film Rio (2011, Carlos Saldanha) waarbij het verhaal van Presley en de problematiek van de Spix Macaw als inspiratiebron hebben gediend. Dit jaar is het vervolg verschenen, Rio 2.
Rio 2 Deze animatiefilm is gebaseerd op het verhaal over Spix’s Ara’s
Door de film te koppelen aan het verhaal achter het verhaal maakt het hopelijk mensen bewust van onze verantwoordelijkheid. Een hoog percentage van de papegaaiensoorten wordt ook nu nog bedreigd in het voortbestaan als gevolg van menselijke ingrepen waarbij het verdwijnen van leefgebied de belangrijkste reden is. Daarnaast zijn nog altijd zeldzame en bedreigde vogels de dupe van de stroperij en handel ten behoeve van mensen zich papegaaienliefhebber noemen.
Het is een triest gegeven dat ook papegaaien en parkieten die niet bedreigd zijn in het voortbestaan massaal de dupe zijn in gevangenschap. De belangrijkste oorzaak van ziekte en sterfte is nog altijd de ondeskundigheid van de eigenaar en/of kweker. Dat voedingsfouten nog altijd de belangrijkste doodsoorzaak zijn bij papegaaien is in feite schandalig.
Zie:
Steun in Nederland Stichting Papegaai om op te komen voor de rechten en de belangen van papegaaien in gevangenschap www.stichtingpapegaai.nl
Steun de campagne/petitie tegen de handel in vogels via vogelmarkten
Zie: http://www.stichtingpapegaai.nl/nieuwsbericht/29-03-2014/vogelmarkten-niet-meer-van-deze-tijd
© Drs. Jan Hooimeijer DVM CPBC ,Adviespraktijk voor Vogels Meppel Juli 2014
Drs. Jan Hooimeijer
Vanaf 1 januari 2014 heeft Drs. Jan Hooimeijer zijn werkzaamheden voortgezet als gecertificeerd papegaaiengedrags- therapeut en als deskundige op het gebied van de vogelgeneeskunde.
Lees hier meer...