Evenwichtsstoornissen kunnen door een scala van klachten worden veroorzaakt.
Vanzelfsprekend is trauma, bij evenwichtsstoornissen, een bekende oorzaak waarbij de vogel met kracht ergens tegen aan gevlogen is. Dat kan ook ‘s nachts gebeuren door een heftige schrikreactie.

Bij vogels die vanuit de handel zijn aangeschaft moeten we rekening houden met virusinfecties zoals onder andere het virus dat bekend staat als veroorzaker van het Kliermaagdilatatie-syndroom. De ziekteverschijnselen en de sterfte kan zich soms pas na jaren manifesteren. In die gevallen is het in een bestand met papegaaien heel belangrijk om uiteindelijk een definitieve diagnose te hebben vanwege mogelijke consequenties voor de andere vogels, voor aankoop of verkoop. Helaas kan een definitieve diagnose vaak pas worden gesteld nadat de vogel is doodgegaan. Bij besmettingen met het Snavel- en Veerrotziektevirus kunnen we ook evenwichtsstoornissen en verlammingsverschijnselen zien, vooral bij jonge Grijze roodstaarten.

Bij parkieten met evenwichtsstoornissen moeten we rekening houden met Paramyxovirus 3. Het gaat om een besmettelijke ziekte waar vooral de Australische Neophema parkieten gevoelig voor zijn. Een besmettelijke ziekte waar geen behandeling voor mogelijk is. Er is ook geen entstof beschikbaar.
Het is wettelijk verplicht dat importvogels in quarantaine moeten vanwege het risico van de insleep van pseudo-vogelpestvirus (NCD) als bedreiging voor de pluimveehouderij. Ook bij deze ziekte kunnen evenwichtsstoornissen optreden. Wordt de ziekte aangetoond, dan worden de vogels doodgemaakt. Ook kunnen bacterie-infecties evenwichtsstoornissen geven bij hersenvliesontstekingen of middenoor ontstekingen. Er zijn ook voorbeelden van schimmelinfecties in het Centraal zenuwstelsel waarbij evenwichtsstoornissen kunnen spelen. Ook zien we wel evenwichtsstoornissen bij extreem vermagerde vogels en bij vogels met bloedarmoede. Het merendeel van de klachten die we bij papegaaien en parkieten zien, die als gezelschapsvogels worden gehouden, zijn het gevolg van ernstige tekorten in de voeding waarbij we ook nog rekening moeten houden met vergiftigingsverschijnselen vanwege landbouwgif in de zaadmengsels. Bij huiskamervogels moeten we rekening houden met vergiftigingen zoals veroorzaakt door giftige planten, loodvergiftiging en dergelijke.

Bij ernstige leverbeschadigingen of degeneratie moeten we ook rekening houden met evenwichtsstoornissen door aantasting van het Centraal Zenuwstelsel. Vogels maken dan een ‘dronken’ indruk.
Bij ‘oudere’ papegaaien moeten we rekening houden met hart- en vaatziektes waarbij hartspierdegeneratie en aderverkalking belangrijke oorzaken kunnen zijn van evenwichtsstoornissen, veelal in combinatie met kortademigheid. Ernstige stofwisselingsproblemen kunnen binnen een periode van 5-10 jaar gaan spelen bij papegaaien en parkieten die verkeerde voeding hebben gekregen. Daarbij speelt een rol dat de meeste papegaaien met problemen ook weinig tot niet buiten komen en structureel te weinig zonlicht hebben gehad. Rui en veerafwijkingen zijn vaak zeer opvallend. De klachten spelen vaak al een langere tijd. Gelet op de afwijkingen zijn er al meerdere jaren problemen waarbij uiteindelijk ook de afwijkingen aan het Centraal Zenuwstelsel tot uiting komen. Deze klachten van het Centraal Zenuwstelsel zien we bij sommige soorten zoals bij Grijze roodstaarten, agaporniden, grasparkieten en amazones wat vaker dan bij andere soorten. Het kan lijken op epilepsie aanvallen met ‘van de stok vallen’, verkrampingen, verlammingsverschijnselen, evenwichtsstoornissen en blindheid.

Afhankelijk van de oorzaak, de mate van de beschadigingen en de duur van de klachten, kunnen papegaaien hiervan herstellen. Een deel van de papegaaien herstelt onvolledig en sommige houden stoornissen van het Centraal zenuwstelsel. Het verloop en de prognose is enigszins te vergelijken met de herstelmogelijkheden van mensen na een herseninfarct. De vogels worden in eerste instantie opgenomen in een warme/vochtige couveuse en krijgen
aanvullende injecties met onder andere Calcium, selenium, vitamine E enz. In eerste instanties wordt veelal vloeibare voeding gegeven middels een sonde. Belangrijk is dat de vogels overschakelen op goede voeding , vrij van gifstoffen. Vanuit de Adviespraktijk voor Vogels zijn er vanaf 1989 extreem goede ervaringen opgedaan met de
voedingen van Harrison’s Bird Foods. Deze voeding is ontwikkeld vanuit de vogelgeneeskunde en is de enige voeding die volledige gecertificeerd biologisch is met de garantie dat het vrij is van landbouwgif, smaakmakers, kunstmatige kleurstoffen en ongewenste conserveringsmiddelen. Ongewenste toxinen kunnen een grote variatie aan gezondheidsproblemen veroorzaken. In de thuissituatie zal een aangepaste kooi moeten worden gerealiseerd met lage stokken en takken waar de vogel zich aan kan vasthouden. Het is belangrijk dat de kooi niet te groot of te hoog is om te voorkomen dat vogels met evenwichtsstoornissen veel gaan klimmen met het risico van vallen.

Aanvullende warmte is belangrijk. Ook is het goed dat vogels zo vaak mogelijk buiten komen om te profiteren van zonlicht. Er worden aanvullingen gegeven via de voeding om het herstel te
ondersteunen.